Lodovico Ferrari
Lodovico Ferrari Biyografisi
Dördüncü dereceden cebirsel denklemlerinin çözüm yöntemini bulmuştur.
Lodovico Ferrari, 2 Şubat 1522 tarihinde Bologna, İtalya’da doğmuştur. Babası Alexander Ferrari’dir. Ailesi dedesi Bartholomew de Ferrari zamanında Milano‘dan Bologna‘ya taşındı. Babasının ölümünden sonra amcası Vincent’ın yanına yaşayan Lodovico Ferrari, ahenkli bir eğitim göremedi. Fakir bir aileden gelen Lodovico Ferrari, 1537 yılında 15 yaşında iken Milano‘da matematikçi Gerolamo Cardano‘nun hizmetçisi olarak işe başladı. Gerolamo Cardano mucizevi zekası ve öğrenme yeteneği olan bu gencin kabiliyetlerini ayrım edip ev işlerinden alıp öğrencileri arasında eğitim vermeye başladı. Ondan matematik öğrenmeye başladı. Gerolamo Cardano‘dan Latince, Yunanca ve matematik öğrendi. Ayrıca hocasının katipliğini yapmaya başladı.
Ferrari, ikinci dereceden denklemler ve kübik denklemlerin çözümlerinde Cardano’ya destek etti ve genelde kuartik denklemlerin çözümünden sorumluydu
1540 yılında Gerolamo Cardano, yerini öğrencisi Lodovico Ferrari’ye bırakarak Piatti Vakfı’ndan istifa eder.
Gerolamo Cardano ile birlikte üçüncü dereceden denklemler üstüne çalışan ve Gerolamo Cardano’nun çözümlerinde kullandığı formüllere geometrik karşılıklar bulan Lodovico Ferrari’nin matematiğe en manâlı katkısı, bugünkü gösterimle x³+ ax²+b=cx biçimindeki dördüncü dereceden denklemlerin çözümü için geliştirdiği yöntemdir.
Dördüncü dereceden denklemleri üçüncü dereceden denklemlere indirgemeye dayanan Lodovico Ferrari’nin çözüm yöntemi Gerolamo Cardano’nun 1545 yılında yayımladığı Ars Magna (büyük sanat) adlı ünlü kitabında yer aldı.
Ars Magna (büyük sanat) adlı kitabı Gerolamo Cardano’yu savunan Lodovico Ferrari ile matematikçi Niccolo Tartaglia arasında uzun yıllar süren bir tartışmanın başlamasına sebep oldu. Sözü geçen yöntemleri yayımlamaması şartıyla Gerolamo Cardano’ya kendisinin anlattığını öne süren Niccolo Tartaglia ile bu yöntemlerin Niccolo Tartaglia’dan fazla önce Scipione del Ferro kadar geliştirildiğini öne süren Lodovico Ferrari arasındaki anlaşmazlık 1548 yılında yetkili kişilerden oluşan bir heyet önünde tartışılarak çözülmesine karar verildi.
Lodovico Ferrari, 10 Ağustos 1548 tarihinde matematikçi Niccolo Tartaglia ile matematik yarışmasına girdi. Milano’da yapılan ve Ferrari’nin üstünlüğüyle sonuçlanan yarışmada iki bilim adamı birbirlerine, değişik konularda 62 soru yöneltti. Ferrari bu tartışmanın galibi bildiri edildi. Bu başarı ona anında ün kazandırdı.
Arkasında 1548 yılında Milan valisi Ferrando Gonzaga tarafından vergi değerlendirmeleri danışmanı olarak işe alındı. sonradan 1565 yılında sağlık durumu sebepleri ile bu işinden ayrılarak dul kız kardeşi Maddalena ile birlikte yaşadığı Bologna kentine geri döndü ve Bologna Üniversitesi’nde matematik profesörlüğüne geçti.
Lodovico Ferrari, 5 Ekim 1565 tarihinde arsenik zehirlenmesinden Bologna, İtalya’da 43 yaşında ölmüştür.
