Salman Rüşdi Biyografisi
“Şeytan Ayetleri” romanının yazarı
Salman Rüşdi, 19 Haziran 1947 tarihinde Urduca ve İngilizce konuşan Müslüman bir ailenin oğlu olarak Hindistan’ın Bombay şehrinde doğmuştur. Annesi Negin Bhatt, babası Anis Ahmed Rushdie’dir. Booker ödülü yanına çoğu ödül sahibi olan Salman Rüşdi, Hint asıllı olup Britanya (İngiltere) vatandaşıdır. Ortaokulu Bombay’da okuduktan sonra 1961 yılında ailesi ile birlikte lise eğitimi için İngiltere’ye gitti. Lise bittikten sonradan ailesi Bombay’a döndüklerinde 1964 yılında zorunlu olarak öteki Müslümanlarla birlikte Pakistan’a göç etti ve Karaçi’ye yerleşti.
Salman Rüşdi, İngiltere’de okuduğu liseden sonradan Üniversite eğitimini Cambridge Üniversitesinde tarih üzerine yaptı. Üniversitede roman yazmaya başladı. Romanlarının çoğu Hindistan’ı konu alır. Anlatımı mitos ve fantaziyi realite ile iç içe geçiren bir tarzdır.
1975 yılında yazdığı fantastik bir bilimkurgu denemesi olan ilk romanı Grimus ile eleştirmenlerin dikkatini çektikten sonradan, Geceyarısı Çocukları (Metis, 2000) romanıyla (1981 Booker, 1982 James Tait Black, 1993 Booker of Bookers ödülleri) dünya çapında ün kazandı. Hindistan tarihi ve politikasına eleştirel yaklaşımı sebebiyle Hindistan’da yasaklanan bu romanı, bu kere Pakistan’da benzer akıbete uğrayan Utanç (Metis, 2005) izledi. Nikaragua anılarını aktardığı The Jaguar Smile’ın (1987, Jaguar Gülüşü, Pencere, 1989) arkasından yazdığı The Satanic Verses (1988, Şeytan Ayetleri) ile 1988 Whitbread ödülünü kazandıysa da Müslümanlığa hakaret ettiği gerekçesiyle kitap Hindistan ve Güney Afrika’da yasaklandıktan sonra Humeyni kadar yazar hakkında vefat fetvası verildi.
Salman Rüşdi, 1988 yılında yazdığı “Iblis Ayetleri” romanı ile İslam dini peygamberi Muhammed’e ithamda bulunduğu gerekçesiyle İslam dünyasından büyük tepkiler aldı. Güney Afrika, Hindistan, Pakistan, Suudi Arabistan, Darı, Somali, Bangladeş, Sudan, Malezya, Endonezya ve Katar’da kitabın yayınlanması yasaklandı.
14 Şubat 1989 tarihinde İran lideri Ayetullah Ruhullah Humeyni kadar fetva verilerek Rüşdi’nin başına üç milyon Amerikan doları ödül kondu.
Salman Rüşdi, 17 Nisan 2004 tarihinde Hindistanlı model ve oyuncu Padma Lakshmi ile evlendi. 2008 yılında boşandı. Galibiyet Rüşdi, Milan Rüşdi adlarında iki çocuğu vardır.
Kitapları :
1975 – Grimus
1981 – Geceyarısı Çocukları
1983 – Utanç
1987 – Jaguar Gülüşü: Bir Nikaragua Yolculuğu
1988 – Iblis Ayetleri
1990 – Harun ve Hikayeler Denizi
1992 – Hayali Vatanlar: Makale ve eleştiriler, 1981-1991
1994 – Doğu, Batı
1995 – Mağribinin Son İç Çekişi
1999 – Ayakların Altındaki Toprak
2001 – Hiddet
2005 – Soytarı Şalimar
