Sam Mendes Biyografisi
İngiliz yönetmen. Gerçek adı Samuel Alexander Mendes’dir. Uzun yıllar boyunca tiyatro yönetmenliği yaptıktan daha sonra birincil filmi American Beauty ile beş dalda oskarın sahibi olmuştur. Road to Perdition ve Jarhead yönetmenin diğer kayda değer filmlerindendir.
1 Ağustos 1965’te Reading, Berkshire, İngiltere’de dünyaya geldi. Protestan bir baba ile Yahudi bir annenin çocuğuydu. Babası James Peter Mendes, üniversiteden emekli bir doçentti. Annesi Valerie Helene Mendes ise çocuk romanları yazıyordu. Mendes’in dedesi Alfred Mendes de, Black Fauns and Pitch Lake isimli romanıyla belli ünlü bir yazardı. Sam Mendes henüz beş yaşındayken annesi ve babası boşandılar. Oxford’daki Magdalen College School’da eğitimini sürdüren Mendes, sonra University of Cambridge’e devam etti.
Mendes, yönetmenlikle ilgili ilk deneyimlerini tiyatroda gerçekleştirdi. Bu anlamdaki ilk çalışması Judi Dench’in de rol aldığı Chekhov’un The Cherry Orchard isimli romanından tiyatroya uyarlanan oyun oldu. Henüz 25’inde bile değilken bu dek ciddi bir çalışmanın üstesinden gelmesi saygıyla karşılandı ve Critics’ Circle Theatre Award‘la ödüllendirildi. Royal Shakespeare Company için yönetmenlik yapmaya devam eden Mendes, birçoğunda meşhur İngiliz aktör Simon Russell Beale’in başrolde oynadığı Troilus and Cressida, Richard III ve The Tempest gibi eserleri sahneye koydu. Eleştirmenler göre övgüyle sözü edilen bu çalışmalarda zeka, açık sözlülük ve stil unsurlarının fazla başarılı olarak işlendiği üstünde duruldu.
Yönetmen bununla beraber Royal National Theatre için de çalışıyordu. Burda Edward Bond’un The Sea, Jim Cartwright’ın The Rise and Fall of Little Voice, Harold Pinter’ın The Birthday Party ve Shakespeare’in Othello isimli yapıtlarını sahneye koydu.
1992 yılında Londra’nın önde gelen tiyatrolarından Donmar Warehouse’un sanat yönetmenliğini yapmaya başladı. Açılış eseri Stephen Sondheim‘in komik ve karanlık yanları da olan yapıtı Assassins’di.
1994 yılında London Palladium için sahneye koyduğu Oliver!, bütün 4 yıl boyunca oynandı ve tiyatroda o zamana kadar sahnelenen en uzun yapıt olma özelliğini kazandı.
Aynı yıl onu bütün sanat çevrelerinin gözünde oldukça prestijli bir rejisör yapan Cabaret isimli müzikali yönetti. Cabaret, Mendes’in tiyatro yönetmenliği için ileri bir noktaydı.
Yönetmen 1995 ve 1996 yıllarında elde etmek üzere iki yıl üstüste en iyi yönetmen dalında Olivier Award’un sahibi oldu. Mendes 1998’de Cabaret’i Broadway’da sahneledi. Amerika, Mendes’in sanat yönetimini aralarında en iyi müzikal almak üzere toplam 4 dalda Tony Awards’la ödüllendirdi.
Aynı sene Nicole Kidman ve Iain Glen’in başrollerini paylaştıkları David Hare’in The Blue Room adlı eserini yönetti.
Sam Mendes için 1999 yılı oldukça manâlı bir yıl oldu. Zira yıllar boyu tiyatro yönetmenliği yaptıktan sonra sinemayla ilgili olarak birincil projesini gerçekleştiriyordu. Senaryosunu Alan Ball’ın yazdığı, Amerikan rüyasını oldukça dramatik bir kurguyla eleştirdiği, insan ilişkilerine geniş bir perspektiften bakan Amerikan Güzeli adlı filmde Kevin Spacey ve Annette Bening başrolleri paylaşıyordu. Film yönetmenin birincil sinema deneyimi olmasına rağmen, akademi kadar toplam 5 dalda ödüle değerinde görüldü. Dünyadaki çoğu film festivalinden topladığı ödül sayısı 89’a ulaştı.
2002’de az ve öz filmografisine yeni ve manâlı bir film daha ekledi: Road to Perdition. Tom Hanks, Jennifer Jason Leigh ve Liam Aiken’lı oyuncu kadrosuyla parlayan film, en iyi sinematografi dalında da oskarın sahibi oldu.
Mendes 2003’te ilk göz ağrısı olan tiyatro yönetmenliğine geri döndü ve Uncle Vanya ile Twelfth Night adlı oyunları sahneye koydu. İki oyun da Mendes’e en iyi yönetmen ödülünü kazandırdı. Aynı yıl Bernadette Peters’lı oyuncu kadrosuyla dikkat çeken Gypsy adlı oyunu Broadway’de sahnelendi.
Sam Mendes, Pippa Harris ve Caro Newling’la birlikte Neal Street Productions adındaki sinema ve tiyatro prodüksiyonu şirketini kurdu.
2005’te Jake Gyllenhaal, Jamie Foxx, Kevin Foster, Lo Ming ve James Morrison’un başrollerini paylaştıkları Jarhead için kamera arkasına geçen Mendes, bu kere Anthony Swofford’un Körfez Savaşı anılarını beyaz perdeye aktarıyordu.
Mendes son olarak ünlü şarkıcı ve laf yazarı Rufus Wainwright’ın belgeseliyle ilgili olarak çalışmalarını sürdürmektedir.
