Thomas Aquinas

Thomas Aquinas Biyografisi

Us tarihinin tanıdığı en büyük Hristiyan filozoflarından biridir. Platon ve Aristotales herzamanki dünya veya Yunan felsefesi için neyse, Orta Çağ Orta Devir felsefesi için de Thomas Aquinas akla gelir.

Thomas Aquinas, 1225 yılında Sicilya Krallığı’nın Aquino kasabasında, Lord bir baba ve asilzade bir annenin yedinci çocuğu olarak doğmuştur. Annesi Theodora Rossi, babası Landulf of Aquino’dur. Mary, Theodora, James, Martha, Landulf, Ronald, Aimo adlarında 7 kardeşi vardı. Aquinalı Thomas olarak da tanınmıştır. Thomas Aquinas, 5 yaşından itibaren Benediktin Tarikatına bağlı Monte Cassino manastırında eğitim hayatına başladı. 14 yaşına dek burada eğitim aldıktan daha sonra 1239 yılında evine döner. sonradan Napoli Üniversitesinde 6 yıl fen, tarih, felsefe eğitimi alır. Eğitimi esnasında Dominikenler’e (bir katolik tarikat) katılır.

Thomas Aquinas Napoli’deki bir okulda 19 yaşına dek özellptem artes liberales) üzerinde yoğunlaşan bir eğitim aldı. Kendisine ders veren hocaları ağırlıklı olarak Aristotales’çiydiler. Thomas Aquinas’ın annesi Theodora, Thomas’ın Dominikenlere katılmasını hoşgörmez. Thomas 19 yaşına geldiğinde, annesinin baskısından kurtulmak için Dominiklerin yardımıyla önce Roma’ya, sonra da Paris‘e gitmeyi kararlaştırır. Bu planla yola yıkan Thomas, henüz Roma‘ya varamadan erkek kardeşleri kadar yakalanır ve Frosinone’deki bir kaleye götürülür ve burada 1 sene boyunca tutulur. Bu süreçte onu kararından vazgeçiremeyen ailesi en sonunda üniversiteye yazılmasına izin saptamak zorunda kaldı.

Napoli’den sonra Paris ve Köln Üniversitelerinde de onra gittiği Köln’de aldığı dört takvim eğitimle “bakolarya” derecesi alan Thomas ayrıca öğretmenlik gerçekleştirmek ayrıca de teoloji “master”ı yerine getirmek için her yerde Paris’e döner. Aristotales’çi görüşler ile birlikte 31 yaşında iken 1256 yılında master unvanı alır ve Paris Üniversitesi’nde gevşemiş olan Dominikenlere ait 2 kürsüden birinin başına geçer.

1272 yılında memleketine döndü. Napoli Üniversitesi’nde çalışmaya başladı.

Thomas Aquinas’ın düşüncesine kadar Tanrı tektir. Bu Tanrı salt ruhtur ve yetkindir. Tanrı’dan daha sonra melekler vardır, meleklerin de fiziki varlıkları yoktur, onlar da bedensiz ruhlardır. Varlıklar hiyerarşisinde meleklerden sonra ahali kazanç. İnsan Tanrı’ya varmak yolunda ilerledikçe mutlu olur. böylece sevinç servette, şöhrette, tensel isteklerde değildir aynı zamanda ahlaklı, erdemli davranışlarda da değildir. Baki mutluluğa gelmek fakat Tanrı’nın lütfu ile olanaklıdır. Zira insanın yazgısı Adem’in işlediği günahtan dolayı, ebedi canice çekmektir.

Yönetici erkini, toplumu amacına, iyiliğe, mutluluğa ulaştırmak yolunda çalışması koşuluyla Tanrı’dan almıştır. Ancak toplumun amacı öte dünya mutluluğuna yönelik bir amaçtır. Toplumu bu amaca ulaştırmak ise, yöneticilerin yok din adamlarının görevidir.

Yöneticiler, din adamlarının toplumu bu amaca ulaştırma yönündeki çabaları için düzeni ve barışı sağlamalıdır. Yönetici iktidarını Tanrı’dan almıştır ve bu yasa bütün insanlar için geçerli doğal bir yasadır. Idareci iktidarını Tanrı’dan almış olmakla birlikte, iktidarı sınırsız değildir. Tanrısal kaynaklı yasalarla sınırlıdır. Thomas, idareci, tiranlığa kaydığında kilisenin onu indirebileceğini söylemiştir. Thomas, toplumu yasalara göre değil, kendi çıkarlarına kadar keyfen ve zorbalıkla yönetenleri tiran olarak kabul eder.

Dünyada bir doğal birde yapay nesneler vardır. Doğal nesnelerin yaratıcısı tanrıdır. İnsan elinyaratılmaz yalnızca üretilir. Dolayısıyla tanrı becerikli insan üreticidir.

Thomas Aquinas, Papalık kadar 1322 yılında Aziz ilân edilmiştir.

Hristiyanlık teolojisine yaptığı katkılar ve verdiği eserler ile ölümünden takriben 300 sene sonra 1567’de Papa V. Pius göre Katolik Kilisesi’nin uluları arasına yükseltilir. 1879’da Papa XIII. Leo, Thomas’ın öğretilerini teolojinin temeli olarak kabul eder. Bu Nedenle Thomas’ın görüşleri Katolik Kilisesi’nin resmi görüşü durumuna gelmiş olur. 1914‘te, O’nun görüşlerini kavga etmek günaha girmekle eş anlamlı kabul edilmiştir. 1917’de ise Kilise yasası, Aquinalı Thomas’ın görüşlerini Kilise’nin resm̟î görüşü ilan etmiştir.

Kendisinden sonraki bütün bir felsefe tarihini derinden etkilemiş çok kayda değer bir düşünür olan Thomas Aquinas, siyaset felsefesi alanında da Aristotales gibi düşünür. Şu farkla oysa, Aristotales’in büyük kasaba devletinin oluşturduğu genel çerçeve içinde düşündüğü ve insanın salt bu dünyadaki amacını dikkate aldığı yerde, feodal dönemin düşünürü olan Thomas, insanın doğal amacına ek olarak, onun Tanrı’ya olan yönelimini de dikkate almıştır. Bu bağlamda, insanı toplumsal bir hayvan, devleti de doğal bir kurum olarak görebilen filozof, insanın tinsel yaşamıyla ilgili konular laf konusu olduğunda, devletin Kiliseye alt olması gerektiğini söylemiştir.

Thomas Aquinas, Papa 10. Gregory (1210-1276) kadar Paris’te bir konferansa çağrıldı. Fakat hastalandı ve yolda öldü. 7 Mart 1274 tarihinde Fossanova Abbey, Priverno, İtalya’da 49 yaşında ölmüştür.

1879 yılında Thomasçı doktrin teolojinin hakiki temmi görüşü haline gelmiştir. 1914’de Thomas’ın görüşlerine karşı çıkmak günaha girmek sayılmış ve 1917’de yürürlüğe giren Kilise yasası ile Thomas’ın öğretileri Katolikliğin devlete ait görüşü haline gelmiştir.

Kitapları :
Summa Contra Gentiles (Kafirlere Karşı)
Summa Theologica (Teolojiye Dair Savunma )
De Principiis Naturae (Doğanın İlkeleri Üstüne)
De Ente et Essentia (Öz ve Varoluş Üstüne)
De Unitate İntellectus (Aklın Birliği Üzerine)