Robert Louis Stevenson
Robert Louis Stevenson Biyografisi
Define Adası ve Dr Jekyll ve Mr Hyde romanlarıyla belli İskoç roman yazarı, şair ve yolculuk yazarı. Dünyada azami dile eserleri çevrilen edebiyatçılardan birisi olan Stevenson, Rudyard Kipling, Marcel Schwob ve Ernest Hemingway gibi pek çok kayda değer yazarı ilk elden etkilemiştir.
Robert Louis Stevenson, 13 Kasım 1850 tarihinde, Edinburgh, İskoçya’da dünyaya geldi. Denizfeneri mühendisi Thomas Stevenson ile evhanımı eşi Margaret Balfour’un tek çocuğu olan Louis Stevenson, çocukluğunda çoğu kez yaşadığı hastalıklar sebebiyle devamsız bir mektep hayatı geçirdi. çoğu kez okula gidemeyecek derecede fena bir durumda kalmasına rağmen ailesinin tuttuğu hocalar sayeside derslerinden hiç geri kalmadı.
Louis Stevenson’ın babası Thomas, bir mühendis olmasının yanı sıra acemi bir yazardı da. Oğlunun yazarlık ile uğraşmasıyla övünen Thomas Stevenson, Louis 16 yaşında iken ilk romanını yayınlattığında, oğluyla kibir duyduğunu söylemişti.
Aile geçmişinde böylece fazla mühendis yer alan Stevenson, 1867 yılında, aile geleneğini devam etmek nedeniyle Edinburgh Üniversitesi’ne kayıt oldu; fakat mühendisliğe az daha e zamanının çoğunu edebiyata ayırıyordu. Üniversitenin yaz tatillerinde babasıyla beraber ülkedeki önemli deniz fenerlerini ziyaret etse de, bu gezileri mühendislik aşkıyla yok, edebiyat alanına yapacağı katkılar olarak değerlendiriyordu. Ailesine mühendis olmayacağını belirtmesinin arkasında daha da bohem bir yaşama dürüst adım atan Stevenson, uzun saçları, çarpıcı giyim tarzı ve de Hristiyanlık’ı reddedişi ile yaşadığı dönem için çok sırık sayılabilecek bir hayat sürmekteydi.
1873 yılında, kuzenini ziyarete gitmek için İngiltere’ye giden Stevenson, burada geçirdiği kısa zamanda pek çok yeni dostluk kurdu; fakat sağlığı da süratli bir şekilde kötüye gitmekteydi. Benzer yılın sonlarında bedenen iyice bezginlik düşmesinin ardından Fransa’da yer alan Menton kentine iyileşmesi için yollanan Stevenson, burada geçirdiği bir yılın ardındaki memleketine geri döndü; lakin burada kurduğu dostluklar uzun yıllar her tarafında ölümsüz kaldı ve de genç yazar pek çok kez Fransa’yı ziyaret etti.
Stevenson’un birincil manâlı eseri olan Yeni Arap Geceleri, 1882 yılında yayınlandı. 1877–1880 yılları aralarında kaleme aldığı kısa öykülerin bir toplaması olan bu kitabın devamı olan Yeni Arap Geceleri; The Dynamiter 1885 yılında, karısı Fanny Vandegrift’in yardımıyla tamamlandı. Yazarın en fazla aşina eseri olan Define Adası (Treasure İsland) ise ilk basımını 1883 yılında yaptı; roman içerisinde büyük bir define, dehşet korsanlar ve de bol miktarda macera barındıran bir herzamanki olarak kısa sürede ünlendi ve de her zaman sinemaya aktarıldı.
Define Adası’nı 1883 yılında Kara Ok adlı romantik tarihi macera romanı izledi. 1886 yılında yayınladığı üçüncü romanı Dr Jekyll ve Mr Hyde’ın Acayip Dosyası ise, yazarı erken dönem bilimkurgu yazarları arasında Jules Verne ile beraber en üstteki noktalardan birisine taşıdı. Yaptığı deneyler yüzünden ikinci bir kişiliğe kavuşan bir profesörün hikayesi olan Dr Jekyll ve Mr Hyde, tarihin en çok referans verilen kitaplarından birisi olarak bilinmekte.
1889 yılından sonra kaleme aldığı eserlerin çoğunda Lloyd Osbourne ile beraber çalışan Stevenson’ın son romanı ise 1897 tarihini içeren St. Lves; Fransız bir Tutsağın İngiltere Maceraları oldu. Yazarın ölümünden önce üzerinde çalıştığı bu eserin son bölümleri, arkadaşı Arthur Quiller Couch kadar tamamlandı.
Babası gibi politikadan fazla uzaktan durmayan Stevenson, hayatının birincil yıllarında kendisi için Kızıl Sosyalist tanımını kullansa da, üniversite yaşamının sona ermesinin arkasından bu fikri bir kenara itti ve de babası gibi bir Toryist olduğunu söyledi; bu şart hayatının sonuna kadar devam etti.
Stevenson, 1880 yılında, daha önce yaptığı başarısız bir evlilikten üç cocuğu yer alan A.B.D.’li Fanny Vandegrift Osbourne ile evlendi. Çiftin bu evlilikten bir çocukları doğmasa da Louise Stevenson üvey çocuklarını kendi evlatları gibi yetiştirdi.
Robert Louise Stevenson, 3 Aralık 1894 tarihinde, beyin kanamasının sebep olduğu düşünülen ani bir krizle yere yığıldı ve de bu olaydan birkaç saat daha sonra hayata gözlerini yumdu. Ölüm ettiği sırada henüz 44 yaşında olan Stevenson, Samoa’da bulunan Vaea Tepesi’ne gömüldü.
20.yy her tarafında eserleri çocuk edebiyatı ve kurgu sınıflarına dahil edilip edebi çevrelerce kaale alınmasa da, Stevenson dünya tarihinin en fazla okunan yazarlarından birisi oldu. Dünyada kitapları en fazla dile çevrilen 28. isim olan Louise Stevenson, sayısız sinema ve tv uyarlamasına ve de yazınsal atıfa konu oldu, kitapları psimelere yan tutuldu. 20.yy’ın son çeyreğinde akademik çalışmalara ve yazar antolojilerine alınmaya başlanan Stevenson, 21.yy’da adı en fazla anılan herzamanki edebiyat romancılarından birisi oldu ve de ünlü arama motoru Google, 13 Kasım 2010 tarihinde kendisine özel bir esas sayfa hazırlayarak usta yazarı andı.
