Robert Delaunay

Robert Delaunay Biyografisi

Robert Delaunay, 1885 yılında Fransa, Paris’de zengin bir ailenin çocuğu olarak doğmuştur. Tam adı Robert Victor Félix Delaunay’dır. 5 yaşında iken anne- babası boşandı, amcasını yanında yetişti. 17 yaşında iken 1902 yılında liseden ayrıldı ve bir sahne dekoratörünün yanına çıraklığa başladı. Fotoğraf konusunda daha fazla kendi kendini yetiştirdi.
1903 yılından daha sonra ilk resimlerini yapmaya başladı. 1907 yılında Fransa, Laon’da alay kütüphanecisi olarak askerliğini yaptı. Askerlik dönüşü Paris’e yerleşti ve eserleri satıcısı Alman Wilhelm Uhde ve onun eşi ressam Sonia Trek ile tanıştı.

1909 yılında Saint Séverin kilisesinin iç mekânını gösteren birincil dizi resimlerini yaptı. 1910 yılında büyük kasaba resimleri denilen tablolarının fazla sayıda çeşitlemesini ve kübizm etkisini daha bariz bir biçimde ortaya koyan Eyfel Kulesi resimlerini yaptı. 1911 yılında “Mavi Atlı” adlı sanatkâr topluluğunun ilk sergisine katıldı. Pencereler dizisiyle soyut stile yaklaştı.

Chevreul’ün renk teorisine dayanarak renkleri, müzikteki tonlara aynı bir biçimde, kendilerine özgü enerjik bir ritm geliştirecek biçimde düzenledi. Sanat eleştirmeni ve şair Guillaume Apollinaire bu stile orfizm adını verdi. Robert Delaunay ise, Pencere resimlerine yalnızca simultane renk kontrastlarından kurulmuş olup baştan sona yeni bir sanat akımının temeli gözüyle baktığından “saf fotoğraf” kavramını yeğledi.

Robert Delaunay, 1912 yılında ışık ile renk arasındaki bağlantıları açıkladığı ‘Işık Hakkında’ adlı manifestosunu yayınladı. Yuvarlak Biçimler adlı tablosuyla resim sanatını geliştirmeyi sürdürdü. Daire biçimlerini, doğal ve suni ışık kaynaklarını gözlemleyerek türetti. 1913 yılında tamamladığı “Simultanscheibe” adlı tablosunu, salt renk ilişkilerini işleyen ilk çok iyi görünmeyen resmen niteledi. 1913 yılında şair Apollinaire ile birlikte Berlin’e gitti. Buradaki Sturm Galerisi’nde kişisel bir sergi açtı.

1.Dünya savaşı başladığında 1914 yılında İspanya’daydı, oradan Portekiz’e taşındılar. Portekiz’de 1916 yılında “Büyük Portekizli Kadın” adlı tablosu gibi ve figüratif ve fiziki öğeleri dairesel biçimlerle birleştirdiği tablolar yaptı. Savaş bitince de 1920 yılında önce İspanya’ya sonradan da 1921 yılında Paris’e döndüler. Madrid’de Diaghilev’le tanışarak (1917), Rus Balesi yorumcularıyla birlikte çalıştılar ve Kleopatra’nın sahnelenmesine katkıda bulundular (dekorlar: Robert Delaunay; maket ve kostümler: Sonia Delaunay).

1920li yıllarda portreler üstünde çalıştı. Eyfel Kulesi motifini her tarafta ele aldı ve Koşucular adlı dizisi üzerinde çalıştı. 1930 yılında yeniden daha soyut bir üsluba geçti. Delaunay’ın sanatı Yeni empresyonizm’in (Neo- Izlenimcilik) renk anlayışı ile Cezanne ve Kübistler’in biçimciliğinin etkisi aşağıda gelişmiştir.

Robert ve Sonia Delaunay 1937 yılında Paris Dünya Sergisi için Demiryolları ve Havacılık pavyonlarına büyük duvar resimleri ve dekorlar yaptılar. İkinci Dünya Savaşı patlak verince 1939 yılında Paris’cilt ayrılarak Fransa’nın merkezinin güneyinde Auvergne’e yerleştiler.

Robert Delaunay, 1910 yılında artist Sonia Trek ile evlendi. Bir çocuğu oldu.

Robert Delaunay, 25 Ekim 1941 tarihinde Fransa, Montpellier’de 56 yaşında kanserden ölmüştür.

Bilhassa 1930 yılındaki büyük yapıtlarıyla (Çokrenkli Disklerin Oyunu; Ritimler) çağdaş sanata büyük katkıda bulunmuş olan Delaunay’i bir takım eleştirmenler görünmeyen sanatın ilk temsilcilerinden biri saymaktadırlar.