Marquis de Sade
Marquis de Sade Biyografisi
Donatien Alphonso-François de Sade, Fransız düşünür, yazar. Uç noktalardaki özgürlüğün düşünürü olarak bilinir. Yaşamının takriben 30 yılını hapisanelerde ve zihin hastanelerinde geçirdi. İsmi, “sadizm” sözcüğünün kaynağını oluşturur.
2 Temmuz 1740‘da Paris‘te, asilzade bir ailenin oğlu olarak dünyaya geldi. Dört yaşındayken, amcası Abbe de Sade‘ın yanında, Avignon‘a gönderildi. Burada gittiği Jesuit College’da eğitim gördüğü sıralarda, yazmaya olan ilgisini keşfetti. 14 yaşındayken Fransız Ordusu’na alındı ve “Yedi Sene Savaşları” nda tahsis yaptı. Soylu olduğu için kısa sürede yüzbaşılığa yükseldi. 12 yıl süren askerlik görevini tamamladıktan sonra, 1766‘da Paris’e döndü.
1763 yılında, zengin bir ailenin kızı olan Renee-Pelagie de Montreuil ile evlendi. Evliliğine karşın başka kadınlarla ilişkileri devam etti. Bu ilişkileri sırasındaki davranışları yüzünden polis kadar tutuklandı ve hapis cezasına çarptırıldı. Hapisten çıktıktan daha sonra şehri terketmeye zorlandı ve bir süre ev hapsinde yaşadı. 1768 yılında bir hayat kadınını kaçırarak tacizde bulundu. Bu dönemde Sade’ın fena ünü Paris’te yayılmaya başladı. 1772 yılında, yasadışı afrodizyaklar verdiği yaşam kadınlarının zehirlenmeleri üstüne her tarafta cezaya çarptırıldı ve bunun üstüne İtalya‘ya kaçtı.
1778 yılında ölüm döşeğindeki annesini ziyareti sırasında yakalandı lakin, hakkındaki idam cezası uygulanmadı. Hapisten kaçmayı başardı fakat kısa sürede yeniden yakalandı. 1784 yılında Bastille‘e nakledilen Sade, burada yarattığı kargaşadan daha sonra Paris’te, Charenton us hastanesine yatırlıdı. Burada başyapıtı olan, “Les 120 Journées de Sodome” u yazmaya başladı. 1790 yılında Charenton akıl hastanesinden salıverildi.
1790’da başlayan bağımsızlık süreci boyunca bir çok kitabını yayınladı. Marie-Constance Quesnet adlı eski bir aktrisle tanıştı ve hayatanın geri kalanında birlikte yaşadılar.
1793 yılında, Fransız Devrimi sonrası on ay her tarafında iktidarı ele geçiren “Jakoben“lerin yarattığı terörden korkan Sade, konumunu güvenceye almak için önde gelen Jakobenlerden Jean-Paul Marat‘a bir methiye yazıp gönderdi. “Moderatizm” ile suçlandı ve bir yıldan fazla bir vakit hapiste kaldı. Aynı yıl giyotine gitmekten yönetimle ilgili bir hata baştan sona kurtulan Sade, 1794‘te Maximilien Robespierre‘in devrilmesiyle özgür bırakıldı.
1796 yılına gelindiğinde en ince ayrıntısına kadar fakirleşen Sade, Locoste‘daki harabeye dönmüş şatosunu satış zorunda kaldı. Bu şato 1990‘lı yıllarda Pierre Cardin göre restore edilerek, tiyatro festivallerinin gerçekleştirildiği bir yer halini aldı.
1801 yılında Napolyon Bonapart‘ın emri ile yargılanmaksızın iyle düşünce hastası olarak kabul edildi ve her tarafta Charenton hafıza hastanesine yatırıldı. Charenton hastanesinin müdürü Abbe de Coulmier, Sade’ın yazdığı oyunların hastanedeki öteki hastalar tarafından Paris halkı karşısına çıkarılmasına destek oldu. Coulmier’in çare yöntemlerindeki başarılarına rağmen, 1809 yılında gelen yeni kurallar Sade’ı yazmaktan mahrum bırakarak hücreli hapsine mahkum etti. 1813 yılında da, bütün tiyatro çalışmalarının durdurulması emri geldi.
Sade, hastanedeki yaşamının dört yılında, çalışanlardan biri olan onüç yaşındaki Madeleine Leclerc ile bir ilişki yaşadı. Bu ilişki Sade’ın 1814 yılındaki ölümüne dek sürdü. Vasiyetinde, öldükten sonradan yakılmak istemesine karşın Charenton’da gömüldü. sonradan Sade’ın kafatası, frenoloji araştırması için topraktan çıkarıldı.
“Sadizm” kavramının çıkış noktası olan Marquis de Sade, yaşadığı dönemin en sıradışı yazarı ve düşünürü olarak akıllara kazınmıştır.
